Vücudun beyinden sonra en etkili organı olan bağırsaklarda görülen sorunlar, metabolik hastalıklardan psikolojik rahatsızlıklara kadar birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkıyor. Bağırsak sağlığını korumak ise fonksiyonel gıdaların alımı ve doğru beslenmeyle olası olabiliyor. Memorial Wellness Beslenme Danışmanı Uz. Dyt. Yeşim Esas Özcan, sindirim sisteminin daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına muavin olan GAPS diyeti hakkında bilgi verdi.
Sızıntılı bağırsak sendromuna dikkat!
Bağırsaklardaki en mühim sindirim sorunu, “leaky gut syndrome” yani sızıntılı bağırsak sendromudur. Bu tabloda, ince bağırsak duvarında hasar ve geçirgenlik görülmektedir. Toksinler, sindirilmeyen besinler, ağır metaller ve böcek ilacı gibi kimyasallar bağırsak çeperinden kana geçmektedir. Bunu engellemek üzere yapılan beslenme programı da GAPS tedavisi olarak adlandırılır. Aksi halde toksinler ve kimyasallar bağırsak duvarını aşarak, kan dolaşımına geçip vücuda saldırmaktadır.
Sağlıklı bağırsak, mesut insan
Bağırsak sağlığı, kişinin psikolojisi ile yakından ilgilidir. Bu denklemi sağlamak için de beslenmeye dikkat edilmesi gerekir. Bağırsak florasını koruyarak sindirim sisteminin daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına muavin olan GAPS diyeti, ruh ve gövde uyumunu tamamlayan en mühim beslenme şekillerinden biridir. Böylece şahıs hem sağlıklı bağırsaklara, hem de ruhsal açıdan huzurlu bir yaşama kavuşabilir. Bağırsak sağlığı için ilk ve en esas nokta, bağırsak florasının bakteri dengesini sağlamaktır. Düzenli çalışan bir bağırsakta probiyotik adı verilen faydalı bakterilerin oranının yüksek, hastalık yapıcı patojen bakterilerin ve mantarların oranının düşük olması gerekir. GAPS hastalarında ise patojenik flora oranı yüksekken, bağırsak florası anormalliği bulunmaktadır. Bağırsağın hasarlı olma durumunu anlatım eden bu tablo nedeniyle, GAPS beslenmesinde probiyotik sağlayan fermente gıdalarla amade probiyotikler aka ehemmiyet taşımaktadır. Bu diyet ile bağırsak florası korunarak, sindirim sisteminin sağlıklı çalışması amaçlanmaktadır.
Gaps diyeti kimler için gerekli?
Anksiyete, otizm, şizofreni, epilepsi, depresyon, bipolar ve obsesif-kompulsif bozukluk, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi rahatsızlıkların varlığında da GAPS tedavisine başvurulmaktadır. Ayrıca akne, alerji, anemi, demir eksikliği, hafıza problemleri, çölyak, glüten intoleransına bağlı bozukluklar, diyabet, egzama, mafsal ağrıları, MS, migren, Parkinson, romatoid artrit, sedef ile sistit durumunda ise bu beslenme protokolü sayesinde şikayetler en aza indirilmekte hatta ilaca bağımlılık ortadan kalkabilmektedir.
Bağırsak florasına ziyan veren etkenlerden ırak durun
Gereksiz kullanılan antibiyotikler bağırsaklara mühim zararlar vermektedir. Antibiyotikler, bağırsak florasını doğrudan sıfırlamaktadır. Ağrı kesici, steroid, doğum denetim hapları, uyku ilaçları, antidepresan ve antiasit içeren birçok ilacın bilinçsiz kullanımı da bağırsak florasını menfi etkiler. İşlenmiş şekerli ve karbonhidratlı gıdalarla beraber yanlış beslenme alışkanlıkları da bağırsağa aka ziyan vermektedir. Son olarak da viral ve bakteriyel enfeksiyonlar ile kişinin yönetemediği fiziksel veya psikolojik baskılar bağırsak florası için müsait değildir.
Gaps diyeti için 9 mühim besin
Bu programa başlamak için mutlaka bu konuda uzman bir beslenme uzmanına danışılmalı ve sorunun kaynağına göre müsait bir tedavi planlaması yapılmalıdır. Sağlıklı bir bağırsağa sahip olmak için bu besinlerin tüketimine itina gösterilmesi gerekmektedir.